Πριν λίγες εβδομάδες μαζί με μια ομάδα ανθρώπων προσπαθούσαμε να συντάξουμε ένα κείμενο που ουσιαστικά να εξηγεί μια λέξη. Γράφτηκαν κοντά 5 σελίδες για να γίνει κατανοητή μια λέξη για την οποία ορισμοί υπάρχουν αλλά όλοι αφήνουν παραθυράκια για κατάχρησή της.
Σκληρή λέξη η κατάχρηση, σκληρή γιατί μπορεί να γίνεται είτε άδολα είτε δόλια αλλά και στις δύο περιπτώσεις καταλήγει σε αλλοτρίωση του αρχικού νοήματος.
Η ομάδα εργασίας έψαξε πηγές, μίλησε με ανθρώπους, κατέθεσε προσωπικές εμπειρίες, ανέλυσε παραδείγματα και τελικά κατέληξε πως είναι απαραίτητες αυτές οι πέντε σελίδες για να βρεθεί μια διαχρονική ερμηνεία της λέξης. Και μετά το βάθρο που ύψωσε την λέξη, ξεκίνησαν οι εκπτώσεις.
Δεν θα ξεχάσω ποτέ την Μακρυνιώτη στην Κοινωνιολογία να αναλύει πως η γλώσσα είναι ζωντανός οργανισμός. Πώς τόσο οι διάλεκτοι, οι εκφράσεις και οι νεωτερισμοί, ακόμα και αν προσπαθούμε να αγκιστρωθούμε στην επίσημη γλώσσα, την αλλάζουν και αποτελούν κομμάτι της. Πώς δεν μπορεί να κατηγορήσεις κάποιον πως μιλά «κακά» ελληνικά αν υπάρχει μια σημαντική αριθμητικά ομάδα που υιοθετεί τους ίδιους όρους και λέξεις.
Έρχεται λοιπόν η στιγμή της ισορροπίας ή της ισοπέδωσης. Η λέξη με τις εκπτώσεις της ή η ολική της μεταμόρφωση. Γιατί κάποια στιγμή οι εκπτώσεις είναι τόσο τεράστιες που εναντιώνονται στην ουσία της, αφαιρούν όλα αυτά που την σχημάτισαν αρχικά και φτάνει να λες το κουνουπίδι λουλούδι.
Για μένα η λύση είναι η δημιουργία μιας νέα λέξης. Για άλλους η λύση είναι να κρατάνε ένα μέρος της λέξης προσθέτοντας κάποιο πρόθεμα (δες μεταναγέννηση). Για κάποιους άλλους δεν έχει καμία σημασία η διατήρησή της ακόμα και με την μορφή κουνουπιδιού. Σημασία όπως λένε δεν έχει η λέξη αλλά το πνεύμα.
Γιατί όμως περάσαμε τόσες εβδομάδες προσπαθώντας ουσιαστικά να αποτρέψουμε τον εκφυλισμό μιας λέξης; Γιατί για εμάς είναι σημαντική η ορθή χρήση της; Θα πρέπει κάπως να σας αποδείξω πως όσο και αν στην αρχή δεχτείς εκπτώσεις πρέπει να υπάρχει ένα όριο. Μια συναίσθηση του τώρα πια πρέπει ίσως να αλλάξει η λέξη και να εφευρεθεί μια νέα, για να μην αλλοτριωθεί και για να μπορούμε να θυμόμαστε αυτό που κάποτε πρέσβευε.
Και η απόδειξη είναι μια απλά λεξούλα, πιο επίκαιρη από ποτέ. Δημοκρατία.
